Υπατία, μια σπουδαία Μαθηματικός

 











 
Η Υπατία ήταν μαθηματικός και φιλόσοφος και έζησε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου από τα μέσα του 4ου αιώνα μέχρι και τον βίαιο θάνατος της από έναν χριστιανικό όχλο το 415. Με την ακριβή ημερομηνία γεννήσεως της να μην επιβεβαιώνεται, προσδιορίζεται κοντά στο 370. Η Υπατία ήταν μια σπουδαία μαθηματικός, η οποία φορώντας την κλασική χλαμύδα των φιλοσόφων δίδασκε δημόσια σε κοινό αποτελούμενο από εθνικούς και χριστιανούς χωρίς διακρίσεις.

                        

Μεγάλο μέρος του συγγραφικού της έργου έχει καταστραφεί και τα μόνο σωζόμενα κείμενα της αποτελούν ένα μικρό υποσύνολο των όσων εκείνη έγραψε. Ασχολήθηκε με θέματα γεωμετρίας, άλγεβρας και αστρονομίας και γνώριζε να κατασκευάζει αστρολάβους και υγροσκόπια. Το έργο της Υπατίας παρέμεινε ζωντανό μέσω των μαθητών της, οι οποίοι βασιζόμενοι στα έργα της εξέλιξαν την παραγόμενη από εκείνη γνώση. Η συμβολή της στα μαθηματικά και την Αλεξανδρινή φιλοσοφία θεωρούνται ιδιαιτέρως σημαντική και αξιοθαύμαστη από την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα.                                                 

Η φήμη της Υπατίας μεγάλη, προσέλκυσε μαθητές από όλη τη Μεσόγειο. Μάλιστα πολλοί ιστορικοί πιστεύουν ότι την εποχή που ζούσε η Υπατία, ήταν η καλύτερη μαθηματικός του Ελληνορωμαϊκού κόσμου, και πιθανόν και όλου του υπόλοιπου, επισκιάζοντας έτσι την φήμη του πατέρα της Θέων. Η σημαντική συνεισφορά της Υπατίας στην επιστήμη προέρχεται κυρίως από την συνεισφορά των μαθητών της, ειδικότερα σε θέματα κωνικών τομών. 

Τα έργα της Υπατίας που κατάφεραν να διασωθούν είναι :

• Αριθμητικά του Διόφαντου (σχόλια)
• Σχόλια για τον Αστρονομικό Κανόνα του Πτολεμαίου
• Περί των Κωνικών του Απολλωνίου

Ο λόγος που η Υπατία έμεινε αθάνατη στο πέρασμα των χρόνων ήταν ο ακραίος και βίαιος θάνατος της. Υπεύθυνος για τον θάνατο της θεωρείται ο Αρχιεπίσκοπος Κύριλλος. Την περίοδο εκείνη υπήρξε μεγάλος μίσος μεταξύ Εβραίων και Χριστιανών της Αλεξάνδρειας. Ο Αρχιεπίσκοπος Κύριλλος (γνωστός για τους σκληρούς τρόπους του) και ο έπαρχος Ορέστης βρίσκονταν σε αντιπαράθεση. 500 μοναχοί κατέφτασαν στην Αλεξάνδρεια για να στηρίξουν τον Αρχιεπίσκοπο, και κατηγόρησαν τον Ορέστη ότι είναι ειδωλολάτρης και ότι έκανε θυσίες στους Έλληνες θεούς. Ο Κύριλλος και οι άλλοι χριστιανοί με αφορμή τον θάνατο ενός μοναχού κατά την διάρκεια μιας συμπλοκής, στράφηκαν ενάντια στην Υπατία η οποία ήταν βοηθός του Ορέστη. Την αποκάλεσαν ειδωλολατρική μάγισσα και ιέρεια, την έγδυσαν και την έσυραν μέχρι τον καθεδρικό ναό, όπου την σκότωσαν γδέρνοντας και διαμελίζοντας την με κοφτερά όστρακα. Το διαλυμένο σώμα της έπειτα το έκαψαν. 

"Κατὰ δὴ ταύτης τότε ὁ φθόνος ὡπλίσατο· ἐπεὶ γὰρ συνετύγχανε συχνότερον τῷ Ὀρέστῃ͵ διαβολὴν τοῦτ΄ ἐκίνησε κατ΄ αὐτῆς παρὰ τῷ τῆς ἐκκλησίας λαῷ͵ ὡς ἄρα εἴη αὕτη ἡ μὴ συγχωροῦσα τὸν Ὀρέστην εἰς φιλίαν τῷ ἐπισκόπῳ συμβῆναι. Καὶ δὴ συμφρονήσαντες ἄνδρες τὸ φρόνημα ἔνθερμοι͵ ὧν ἡγεῖτο Πέτρος τις ἀναγνώστης͵ ἐπιτηροῦσι τὴν ἄνθρωπον ἐπανιοῦσαν ἐπὶ οἰκίαν ποθέν· καὶ ἐκ τοῦ δίφρου ἐκβαλόντες͵ ἐπὶ τὴν ἐκκλησίαν ᾗ ἐπώνυμον Καισάριον συνέλκουσιν͵ ἀποδύσαντές τε τὴν ἐσθῆτα ὀστράκοις ἀνεῖλον· καὶ μεληδὸν διασπάσαντες͵ ἐπὶ τὸν καλούμενον Κιναρῶνα τὰ μέλη συνάραντες πυρὶ κατηνάλωσαν. Τοῦτο οὐ μικρὸν μῶμον Κυρίλλῳ καὶ τῇ Ἀλεξανδρέων ἐκκλησίᾳ εἰργάσατο· ἀλλότριον γὰρ παντελῶς τῶν φρονούντων τὰ Χριστοῦ φόνοι καὶ μάχαι καὶ τὰ τούτοις παραπλήσια. Καὶ ταῦτα πέπρακται τῷ τετάρτῳ ἔτει τῆς Κυρίλλου ἐπισκοπῆς͵ ἐν ὑπατείᾳ Ὁνωρίου τὸ δέκατον͵ καὶ Θεοδοσίου τὸ ἕκτον͵ ἐν μηνὶ Μαρτίῳ͵ νηστειῶν οὐσῶν"

Πηγή: Wikipedia

 Βαλσαμάκη Γ. Ξανθούλα

-Μαθηματικός Α.Π.Θ.-